Czym dla malucha jest śmierć?
Maluchy nie rozumieją pojęcia śmierci i jeżeli nie dotyczy ona najbliższych im osób, mogą nie reagować w żaden wyjątkowy sposób.
Małe dziecko wierzy w odwracalność śmierci, np. dzisiaj „jest umarnięty”, ale jutro pójdzie do pracy.
Czterolatki
Pojęciu śmierci raczej nie towarzyszą jakieś specjalne uczucia. Maluch może poprzez słowa określać emocje, które towarzyszą śmierci, np. smutek.
W dalszym ciągu jest to dla niego pojęcia abstrakcyjne i odwracalne, np. Dinozaury wymarły, ale jak wrócą to będziemy mogli je obejrzeć.
Pięciolatki
Na tym etapie pojęcie śmierci staje się bardziej konkretne i szczegółowe. Wiele Maluchów na tym etapie łączy śmierć z końcem i bezruchem.
Dla niektórych pięciolatków świat przyrody, martwe zwierzęta mogą być fascynującym, a zarazem trudnym zjawiskiem, którego unikają.
Często na tym etapie pojawia się obawa, że rodzice umrą.
Sześciolatki
Na tym etapie Maluchy stają się bardziej wrażliwe na pojęcie śmierci. Dla sześciolatka śmierć dalej może mieć charakter odwracalny. Dziecko często wiąże śmierć z wiekiem i tworzy założenia, że starsi ludzie umierają pierwsi.
Jak rozmawiać z dziećmi o śmierci?
- Mówmy dzieciom prawdę (adekwatnie do wieku i możliwości);
- Reakcje Malucha mogą się różnić od reakcji nas, dorosłych, na wieść o śmierci bliskiej osoby.
- Temat śmierci nie zostanie załatwiony na raz. Rozmowy o tym wymagają powtarzania i wracania do niego;
- Rozmowy o śmierci prowadźcie na co dzień, np. podczas spacerów, gdy napotkacie na martwe zwierzę;
- Jeżeli w Waszej rodzinie pojawiła się śmierć, nazywajcie swoje emocje, nie chowajcie ich przed Dziećmi.
- Maluch nie potrzebuje głębokich, wnikliwych, teologicznych wyjaśnień. Na to przyjdzie czas, gdy pojawi się u niego rozumienie abstraktów.